BLINATUMOMAB – TIẾN BỘ MỚI TRONG ĐIỀU TRỊ BẠCH CẦU CẤP LYMPHO
Giới thiệu:
Bệnh bạch cầu cấp lymhpho là một rối loạn ác tính hệ tạo máu do sự chuyển dạng bất thường của tế bào đầu dòng lympho. Bệnh có đặc điểm tăng sinh mạnh nhưng không biệt hóa hoặc biệt hóa bất thường của các nguyên bào lympho dẫn đến sự tích tụ những tế bào này trong tủy xương gây ức chế tạo máu bình thường và thâm nhiễm cơ quan ngoài tủy.
Những tiến bộ gần đây trong chẩn đoán, phân nhóm nguy cơ và tiên lượng đã dẫn đến việc phân nhóm tốt hơn các bệnh nhân bạch cầu cấp lympho. Bất chấp sự cải thiện đáng kể về tỷ lệ lui bệnh hoàn toàn (CR-complete remission) của B-ALL, những bệnh nhân còn tồn lưu tế bào ác tính (MRD) dương tính và các trường hợp tái phát/kháng trị (R/R) vẫn có kết cục kém. Tuy nhiên, các liệu pháp mới đã thay đổi kết cục điều trị của người bệnh B-ALL. .
Blinatumomab là gì?
CD19, một glycoprotein xuyên màng, chỉ được biểu hiện ở tế bào dòng lympho B, bao gồm cả tế bào B bình thường và bệnh bạch cầu lympho tế bào B và u lympho tế bào B.
Blinatumomab một loại kháng thể đơn dòng tương tác tế bào T đặc hiệu kép CD3-CD19 (BiTE - bispecific T-cell engager) có hai chuỗi đơn tái tổ hợp liên kết các tế bào T CD3+ và tế bào B CD19+
Cơ chế hoạt động?
Blinatumomab cho phép các tế bào T của bệnh nhân nhận biết và tấn công các tế bào B ác tính bằng cách kết hợp với 2 vị trí liên kết: một vị trí CD3 dành cho tế bào T và một vị trí CD19 dành cho tế bào B đích. Thuốc hoạt động bằng cách liên kết 2 loại tế bào này và kích hoạt tế bào T để thực hiện hoạt động gây độc tế bào của nó trên tế bào đích.
Chỉ định điều trị
Sử dụng để điều trị cho người lớn và trẻ em từ 1 tháng tuổi trở lên mắc bệnh bạch cầu cấp lympho tế bào B có CD19 dương tính.
Vào tháng 12 năm 2014, thuốc đã được FDA chấp thuận để sử dụng trong bệnh bạch cầu cấp lympho nhiễm sắc thể Philadelphia âm tính (B-ALL Ph âm) tái phát kháng trị.
Tháng 7 năm 2017, FDA phê duyệt bổ sung chấp thuận cho blinatumomab điều trị ở nhóm bạch cầu cấp lympho nhiễm sắc thể Philadelphia dương tính tái phát kháng trị
Thuốc này cũng đang được nghiên cứu để điều trị các loại ung thư khác.
Phác đồ điều trị? Hiệu quả?
Mỗi chu kì, người bệnh được truyền thuốc Blinatumomab liên tục trong 28 ngày, sau đó là giai đoạn nghỉ ngơi 14 ngày. Số chu kì và liều thuốc sử dụng của người bệnh tùy theo chỉ định của bác sĩ
Theo dõi ba mươi ba tháng cho thấy tỷ lệ sống không tái phát toàn bộ (RFS) là 61% (65% ở những bệnh nhân đã trải qua ghép tế bào gốc và 60% ở những bệnh nhân không trải qua ghép tế bào gốc). Hơn nữa, 50% trong số 20 bệnh nhân được đề cập vẫn đạt lui bệnh hoàn toàn vào cuối quá trình phân tích ở thời điểm 50,8 tháng (56% bệnh nhân đã trải qua ghép tế bào gốc và 45% ở bệnh nhận không ghép)
Tác dụng phụ có thể gặp?
o Sốt
o Hội chứng tăng tiết cytokin (CRS)
o Hội chứng ly giải
o Phản ứng liên quan truyền thuốc như: sưng mặt, hạ huyết áp, tăng huyết áp
o Đau đầu
o Nhiễm trùng
o Đau cơ, xương, khớp
o Giảm bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu
o Buồn nôn
o Tiêu lỏng
o Viêm tụy
Một số cập nhật mới?
Ngày 14 tháng 6 năm 2024, FDA đã phê duyệt blinatumomab (Blincyto, Amgen Inc.) cho bệnh nhân người lớn và trẻ em từ một tháng tuổi trở lên mắc bệnh bạch cầu cấp lympho CD19 dương có nhiễm sắc thể Philadelphia âm tính, điều trị trong giai đoạn củng cố của hóa trị liệu.
Một thử nghiệm giai đoạn I và một thử nghiệm lâm sàng giai đoạn II đã được hoàn thành trên những bệnh nhân u lympho không Hodgkin
Tài liệu tham khảo
1. Pourhassan H, Agrawal V, Pullarkat V, Aldoss I. Positioning blinatumomab in the frontline of adult B-cell acute lymphoblastic leukemia treatment. Front Oncol. 2023 Aug 17;13:1237031. doi: 10.3389/fonc.2023.1237031. PMID: 37664035; PMCID: PMC10470626.
2. BLINCYTO® (blinatumomab) prescribing information, Amgen. 2. National Cancer Institute. NCI Dictionary of Cancer Terms. https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms. Accessed January 9, 2025.