XÉT NGHIỆM XÁC ĐỊNH HLA ĐỘ PHÂN GIẢI CAO BẰNG KỸ THUẬT GIẢI TRÌNH TỰ GEN THẾ HỆ MỚI
Hệ thống kháng nguyên bạch cầu người (HLA - Human Leukocyte antigen system) có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch và là tác nhân tiên quyết gây ra hiện tượng thải ghép. Việc xác định kiểu gen HLA, nhằm tìm người cho có sự tương đồng về HLA với người nhận, là bắt buộc và là yếu tố quan trọng cho việc thành công của ca ghép.
HLA là một trong những hệ thống kháng nguyên phức tạp và đa dạng nhất ở người. Vì vậy, việc xác định kiểu gen HLA rất phức tạp, phụ thuộc nhiều vào kỹ thuật áp dụng và vào việc phân tích, diễn dịch kết quả. Tùy theo kỹ thuật sử dụng, kết quả xác định HLA được chia thành độ phân giải thấp, trung bình và cao (low-, intermediate-, high-resolution typing).
Bên cạnh xét nghiệm xác định HLA bằng kỹ thuật PCR-SSO trên hệ thống máy Luminex đã được triển khai từ năm 2013, từ tháng 03/2019, Bệnh viện Truyền máu Huyết học đã trang bị hệ thống máy giải trình tự gen thế hệ mới (Next Generation Sequencing – NGS) hiện đại để thực hiện xét nghiệm HLA độ phân giải cao. Công nghệ NGS là công nghệ giải trình tự thế hệ mới, cho phép giải trình tự đồng thời và lượng lớn các đoạn ngắn nucleotide. Ưu điểm của NGS là kết quả có độ phân giải cao hơn so với kỹ thuật PCR-SSO, hỗ trợ tốt hơn cho việc tìm người cho phù hợp HLA, nhất là trong các trường hợp ghép không cùng huyết thống.
Hình 1. Chuẩn bị mẫu giải trình tự với hệ thống tự động Ion Chef
Hình 2: Giải trình tự các gen HLA với hệ thống giải trình tự thế hệ mới Ion S5
Hình 3. Đội ngũ nhân sự nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực xét nghiệm HLA
Hiện tại, xét nghiệm xác định HLA bằng kỹ thuật NGS tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học được thực hiện trên hệ thống thiết bị hiện đại nhất hiện nay là Ion S5 với hệ thống chuẩn bị mẫu tự động Ion Chef (One Lambda – Mỹ). Việc khuếch đại và giải trình tự toàn bộ hoặc phần lớn trình tự của các gen HLA-A, -B, -C, -DRB1, -DRB3/4/5, -DQB1, -DPB1, -DQA1 và -DPA1, cùng với việc phân tích bằng phần mềm chuyên nghiệp tự động, giúp cho xét nghiệm có độ chính xác và tin cậy cao; kết quả xác định HLA đạt đến độ phân giải cao. Với việc trang bị hệ thống NGS hiện đại; cùng đội ngũ nhân sự được đào tạo từ các chuyên gia hàng đầu tại Nhật, Pháp, Mỹ, Bệnh viện Truyền máu Huyết học hiện đang dẫn đầu cả nước trong lĩnh vực xét nghiệm HLA cho nghiên cứu khoa học và cho nhu cầu điều trị bệnh nhân.
THS. BS. HOÀNG THỊ TUỆ NGỌC